Back to basics, Kevin Moore: Museums and Popular Culture

Hughes Dubois, Musée du Quai Branly, Paris
A 19th-century frontal mask representing a bird, from the Tsimshian tribe in British Columbia. The mask is from the collection of the late anthropologist Claude Lévi-Strauss.


Εισαγωγή
Ο ρόλος του υλικού πολιτισμού στο μουσείο συνεχώς τίθεται υπό αμφισβήτηση.
Αλλά ζώντας σ’ έναν υλικό κόσμο, η ζωή και η ταυτότητα του καθενός ορίζεται μέσω των αντικειμένων.
Οπότε ενώ ο υλικός πολιτισμός παίζει κεντρικό ρόλο στην ζωή μας γιατί παίζει λιγότερο σημαντικό ρόλο στην μουσειακή πρακτική;

Φορμαλιστές και αναλυτές : δύο προβλήματα.
Στην βικτωριανή εποχή το αντικείμενο ήταν το κέντρο του μουσείου καθώς και η ικανότητα του να διδάσκει τις αξίες και την ιστορία της κυρίαρχης τάξης.
Κυριαρχία φορμαλισμού – forma = σχήμα, μορφή

Από το 1960+ αρχίζει η αμφισβήτηση της ιστορίας των “μεγάλων λευκών ανδρών” από τις μειονοτικές κοινωνικές ομάδες (γυναίκες, έγχρωμοι, εργατική τάξη). Εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης, νέα πολιτική σκηνή, κοινωνική ιστορία.
Τα αντικείμενα δεν είναι το μήνυμα αλλά τα στηρίγματα.
Αναλυτική προοπτική που εστιάζει στο πως και γιατί έγινε (πριν μόνο τι).

Σήμερα η συζήτηση συνεχίζεται. Το γεγονός είναι ότι τα μουσεία οφείλουν να επικεντρωθούν στον άνθρωπο και λιγότερο στο αντικείμενο.
Ισορροπία μεταξύ γνώσης προερχόμενης από ιδέες-ερμηνείες και από υλικό πολιτισμό.

Αν το αντικείμενο είναι νεκρό, το μουσείο είναι νεκρό.
Επιχειρήματα υπέρ της αναλυτικής προσέγγισης:
Όλες οι ιστορικές στιγμές δεν αντιπροσωπεύονται το ίδιο μέσω του υλικού πολιτισμού.
Η ιστορία μειονοτικών κοινωνικών ομάδων (εργατική τάξη) δεν θα αποκτήσει ποτέ την βάση για μια φορμαλιστική μουσειολογική αντίληψη λόγω έλλειψης “αξιόλογων” αντικειμένων. Οπότε έξω από τα μουσεία;

Κριτική σε 3 σημεία:
Δεν είναι το μουσείο το μόνο μέσο για να γίνει κατανοητή η ιστορία.
Ο υλικός πολιτισμός είναι η πιο δημοκρατική μορφή ιστορικών τεκμηρίων.
Οι συλλογές που ανήκαν στην ανώτερη κοινωνική τάξη και τώρα στα μουσεία, δημιουργήθηκαν από την εργατική τάξη.

Σήμερα στα περισσότερα μουσεία βλέπουν την επιλογή μεταξύ αναποτελεσματικής επικοινωνίας, φορμαλιστική οπτική και ανεπαρκούς περιεχομένου, αναλυτική οπτική.

Αξιολογώντας εκθέσεις.
Οι επιμελητές αποφεύγουν την μεταξύ τους κριτική για την εκάστοτε έκθεση του μουσείου. Ενδιαφέρον κυρίως για καινοτομία.
Η κριτική είναι θεμιτή όταν ασκείται και από εκτός επαγγελματίες όπως: ΜΜΕ, ακαδημαϊκούς και κοινό.

Το κλειδί για ένα μουσείο είναι η κοινωνική λειτουργία των αντικειμένων. Η σωστή μελέτη των μουσείων είναι η ιστορία του “υλισμού” και όχι των υλικών αντικειμένων (φορμαλισμός).
“Τα αντικείμενα είναι σύμβολα που χρησιμοποιούνται στην ανθρώπινη επικοινωνία, που είναι οπτική και όχι λεκτική.”

Τα μουσεία δημιουργούνται για το κοινό και όχι για τους επιμελητές και τους μουσειολόγους. Το κοινό πάει στο μουσείο για να δει αντικείμενα και να βιώσει μια εμπειρία “ανάστασης” (Pearce), και όχι για να δει “βιβλία-σε-τοίχο” (αναλυτική οπτική).

Ιστορικοί ή επιμελητές;

Εκθέσεις που πραγματοποιούνται με μόνη βάση την προφορική ιστορία οδηγούν σε “βιβλία-σε-τοίχο”. Η προφορική ιστορία αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ιστορικής πρακτικής αλλά θα παρουσιαζόταν καλύτερα σ’ ένα βιβλίο, ράδιο ή τηλεόραση παρά σε ένα μουσείο.
Βέβαια λαμβάνονται υπόψη οι ιστορικές τεχνικές της προφορικής ιστορίας, στην εργασία για την εξερεύνηση των σχέσεων των ανθρώπων με τον υλικό πολιτισμό (σκοπός μουσείου).

Η κοινωνική επιστήμη και η αστική ιστορία δεν είναι ικανές να μεταφράσουν σωστά τον υλικό πολιτισμό, γιατί δεν κάνουν τις σωστές ερωτήσεις.
Προβάλλουν ενδιαφέροντα στοιχεία αλλά δεν μπορούν να τον αντικαταστήσουν, όπως και τη σημασία του στην ζωή των ανθρώπων και των μουσείων.

Αν και η νέα έκθεση στον Λευκό Πύργο εστιάζει περισσότερο στο αναλυτικό μοντέλο μ' αρέσε αφάνταστα!!!Καθώς επίσης και τα σκανδαλοδώς πολλά imac που υπύρχαν ξέμπαρκα σε κάθε όροφο. Πολύ μίζα έπεσε στην mac μάλλον. Αφού η δουλειά θα μπορούσε να γίνει με το 10% του σημερινού εξοπλισμού!Τεσπά χαλάλί!